Linux đã trở thành hệ điều hành phổ biến nhất hành tinh như thế nào?

Tải ứng dụng Sách Tinh Gọn để nghe hơn 2000 sách tóm tắt nhé bạn: https://www.sachtinhgon.com

Linux đã trở thành hệ điều hành phổ biến nhất hành tinh như thế nào?

Năm 1991, tại một căn phòng nhỏ ở Helsinki, Phần Lan, giữa cái lạnh của mùa đông, một chàng sinh viên 21 tuổi gầy gò, đeo kính tên Linus Torvalds đã ấp ủ một ý tưởng. Ý tưởng đó không xuất phát từ phòng họp hào nhoáng của tập đoàn công nghệ, cũng chẳng phải từ kế hoạch kinh doanh phức tạp hay chiến dịch marketing rầm rộ. Từ khởi đầu khiêm tốn ấy, Linus đã đặt nền móng cho một trong những cuộc cách mạng công nghệ vĩ đại nhất.

Vào thời điểm đó, thế giới máy tính là một nơi rất khác. Nó bị thống trị bởi những gã khổng lồ. Trên các máy tính cá nhân, Microsoft ngự trị tối cao với MS-DOS và phiên bản đầu tiên của Windows. Trong các trường đại học và các tập đoàn lớn, Unix là vị vua. Unix mạnh mẽ, ổn định và tinh vi, nhưng nó cũng vô cùng đắt đỏ và là một hệ thống độc quyền, được canh giữ cẩn mật bởi những công ty như AT&T. Đối với một sinh viên như Linus, việc sở hữu một phiên bản Unix thực thụ trên chiếc máy tính cá nhân 386 mới mua của mình là một giấc mơ xa vời.

Nhưng có một luồng gió thay đổi đang thổi. Ở phía bên kia Đại Tây Dương, một lập trình viên có bộ râu rậm và một tầm nhìn lớn lao tên là Richard Stallman đã khởi xướng một phong trào. Ông gọi nó là phong trào "Phần mềm Tự do". Stallman tin rằng phần mềm nên được tự do – tự do sử dụng, tự do sao chép, tự do nghiên cứu, tự do sửa đổi và tự do phân phối lại. Ông đã thành lập Dự án GNU (một cách chơi chữ đệ quy, có nghĩa là "GNU's Not Unix" - GNU không phải là Unix) với mục tiêu đầy tham vọng là tạo ra một hệ điều hành hoàn chỉnh, giống Unix, nhưng hoàn toàn tự do.

Đến năm 1991, Dự án GNU đã đạt được những bước tiến đáng kinh ngạc. Họ đã tạo ra một loạt các công cụ thiết yếu: một trình biên dịch mạnh mẽ (GCC), một trình soạn thảo văn bản (Emacs), một trình bao shell, và nhiều tiện ích khác. Về cơ bản, họ đã xây dựng được một bộ khung xe hơi hoàn chỉnh, sáng bóng và đầy đủ tiện nghi. Nhưng họ thiếu một thứ quan trọng nhất: động cơ. Họ thiếu một "nhân" (kernel) – phần cốt lõi của hệ điều hành, có nhiệm vụ quản lý phần cứng của máy tính và cho phép các chương trình khác chạy. Nhân của chính họ, được gọi là Hurd, vẫn còn đang trong giai đoạn phát triển và gặp nhiều khó khăn.

Trong khi đó, ở Helsinki, Linus Torvalds không thực sự quan tâm đến những lý tưởng triết học cao siêu của Stallman. Anh chỉ đơn giản là một hacker, một người đam mê công nghệ, muốn khám phá đến tận cùng giới hạn của chiếc máy tính mới của mình. Anh đã thử dùng MINIX, một phiên bản Unix rút gọn được tạo ra bởi giáo sư Andrew Tanenbaum cho mục đích giảng dạy. MINIX rất tuyệt vời để học hỏi, nhưng nó có những hạn chế. Tanenbaum xem nó như một công cụ học tập và không muốn cộng đồng thay đổi nó quá nhiều.

Linus cảm thấy bị giới hạn. Anh muốn một cái gì đó nhiều hơn. Anh muốn một hệ thống mà anh có thể tự mình mày mò, sửa đổi và mở rộng theo ý muốn. Và, như bao hacker vĩ đại khác trong lịch sử, khi không thể tìm thấy công cụ mình cần, anh quyết định: "Mình sẽ tự làm lấy."

Anh bắt đầu viết mã, không phải với một kế hoạch lớn lao để thay đổi thế giới, mà chỉ đơn giản là một dự án học tập, một thú vui. Anh muốn tìm hiểu cách con chip Intel 386 hoạt động. Anh bắt đầu bằng việc viết một trình chuyển đổi tác vụ đơn giản, cho phép anh chạy một chương trình "A" trong một lúc, rồi chuyển sang chạy chương trình "B", rồi lại quay về "A". Nghe có vẻ đơn giản, nhưng đó chính là nền tảng của đa nhiệm – một trong những chức năng cốt lõi của một hệ điều hành hiện đại.

Dần dần, từng dòng mã một, dự án nhỏ bé của Linus bắt đầu hình thành. Anh viết một trình điều khiển cho ổ đĩa mềm, rồi một hệ thống tập tin đơn giản. Anh không gọi nó là một hệ điều hành. Anh chỉ gọi nó là "dự án của tôi". Anh làm việc một mình, trong sự im lặng của căn phòng, với niềm đam mê thuần khiết của một người thợ thủ công đang tạo ra một tác phẩm cho riêng mình.

Gã khổng lồ tương lai vẫn đang ngủ yên, không ai hay biết, trong chiếc máy tính của một sinh viên Phần Lan. Thế giới công nghệ, với những cuộc chiến nảy lửa giữa các tập đoàn, không hề nhận ra rằng một lực lượng mới, một ý tưởng mới, sắp được sinh ra từ một nơi không ai ngờ tới nhất.